|
Post
by:
anglorthoglots
member
ID 17561
Date: 06/16/2009
|
Chơi chữ tiếng Anh. Nói lái spoonerism, Pig Latin, Dog Latin...
Ai trong chúng ta có học qua văn học cổ đều ngưỡng mộ nữ sĩ Hồ Xuân Hương với những bài thơ nôm và cách dùng chữ của bà. Trong đó có cách nói lái tài t́nh: “Thuyền từ những muốn về Tây Trúc; Trái gió cho nên phải lộn lèo”. Ai biết về thuyền buồm hay nghệ thuật thả diều sẽ cảm nhận ngay thế nào là trái gió và lộn lèo. Tuy nhiên ở đây HXH tả một thầy tu Phật Giáo phạm sắc giới qua cách dùng từ lái một cách thật cay độc.
Tôi có xem một phóng sự về mấy người Mỹ tham gia nghiên cứu và có ư định dịch thơ HXH sang tiếng Anh; tôi cho rằng dịch thơ HXH sang tiếng Anh th́ dễ, nhưng không thể nào chuyển đổi được hết cái tinh tế, cái lắc léo, cái gai gốc trần trụi và sự khích động ư tưởng giữa tục thanh trong thơ của bà.
Bàn về tiếng Anh, ngôn ngữ này cũng có nhiều cách chơi chữ; xin kể qua một vài cách chơi chữ trong tiếng Anh:
Pun: đây là cách chơi chữ hài hước, sử dụng đồng nghĩa khác âm, đồng âm khác nghĩa của các từ, cố ư sắp xếp lẩn lộn. Phần lớn các puns dựa vào phát âm, do đó hiệu quả của nó được nhận rơ khi chúng ta đọc to lên: This rock is Gneiss, don’t take it for granite (Đá này là đá Gneiss, đừng nhầm nó với đá gra-nít). Với giọng Mỹ câu sau đây sẽ có phát âm giống với câu trước: This rock is nice, don’t take it for granted. ( nhạc rock này hay đấy, đừng xem thường nó).
Backslang: là tiếng Anh được phát âm theo chữ viết sắp ngược lại, xuất xứ thời Victoria bên Anh, là ngôn ngữ mă hóa của của giới hàng tạp phẩm, hàng thịt với nhau để qua mặt các khách hàng dễ dăi. Một số từ c̣n tồn tại trở thành thông dụng như: yob là backslang của boy.
Pig Latin: đây là tiếng lóng, một cách chơi chữ thường được trẻ con ở Mỹ dùng, hiệu quả của nó là làm cho người nghe tưởng rằng đang nghe một thứ ngọai ngữ nào đó. Pig Latin được tạo ra bằng cách đem consonant đầu của một từ ra sau và thêm cụm vowel ay vào: banana thành ananabay / uh.’nan.nuh.bay/, three thành eethray; từ bắt đầu bằng vowel th́ thêm way, hay họăc yay vào: eagle thành eagle-way, eagle-hay hoặc eagle-yay. Xuất xứ của Pig Latin th́ không rơ ràng lắm, nhưng Thomas Jefferson (Tổng Thống thứ #3 và là người sọan Tuyên Ngôn Độc Lập Mỹ) từng viết thư cho bạn và ghi nhật kư về họat động t́nh ái của ông bằng Pig Latin.
Dog Latin: hay c̣n gọi là Mock Latin, là cách dịch tiếng Anh, hoặc các thứ tiếng Châu Âu khác sang tiếng Latin mà không chia động từ, không áp dụng qui luật về giống và số của Latin, được dùng hài hước để gợi lên sự nghiêm túc ở các học giả khi họ đặt tên cho những phát hiện mới; ví dụ nguyên tố 118: unum unum octo (Latin: one one eight); đôi khi Dog Latin cũng c̣n có nghĩa là tiếng Latin tồi. Chúng ta c̣n gặp chúng trong các truyện hài.
Spoonerism: là khuyết tật về phát âm, hoặc một cách chơi chữ bằng cách hóan chuyển các nguyên phụ âm giữa 2 từ. Spoonerism xuất xứ từ tên của Giám Mục William Archibald Spooner (1844 – 1930), Giám Thị ĐH New College thuộc Oxford, người rất nổi tiếng v́ tật nói lái này: đôi khi c̣n được gọi là marrowsky, theo tên một Bá Tước Ba Lan , cũng bị khuyết tật phát âm này. Câu nói nổi tiếng nhất của Spooner là:
- Three cheers for our queer old dean ! ( 3 lần (vổ tay) mừng Viện Trưởng Già Kỳ Cục của chúng ta). Thay v́ là Our Dear Old Queen ( Nữ Ḥang Kính Mến), khi cho sinh viên đón Nữ Ḥang Victoria.
- A well-boiled icicle (một cục nước đá luộc kỹ): thay v́ A well-oiled bicycle (một xe đạp bôi dầu nhờn kỹ lưỡng).
- You have hissed my mystery lectures (missed history). You have tasted the whole worm (wasted term). Please leave Oxford on the next town drain (down train).
Ng̣ai Spooner ra, người ta c̣n dùng lối nói lái này để hài hước (begbin is in London; begbin=cái ca của ăn mày thay v́ Big Ben); đôi khi chỗ mà ngôn ngữ thô tục không thể dùng, người ta quay sang spoonerism (nucking futs).
(Sources: en.wikipedia.org).
Tại quê tôi, hay bị cúp điện bất ngờ, hoặc chập chờn, và người dân địa phương hay chửi bằng spoonerism là ( Madam Doo power).
Các bạn tiếp tục nghe phát âm với: http://anglorthoglots.mypodcast.com/
góp
ư kiến
|
:
gởi thư