|
Post
by:
meomeo22
member
ID 18859
Date: 06/06/2011
|
Học tiếng anh hiệu quả trong 6 tháng bằng phương pháp Natural Approat∫
Natural Approat∫ (Cụm kư tự t∫ là phiên âm của "ch" trong chữ Approach) là một công tŕnh nghiên cứu khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ, rút ngắn quá tŕnh h́nh thành ngôn ngữ tự nhiên của con người, loại bỏ hết tất cả những cái sai làm mất nhiều thời gian và chỉ thực hiện một chuỗi quá tŕnh đúng, giúp một người từ chỗ không diễn đạt được ư ḿnh đến khả năng diễn đạt lưu loát.
Quá tŕnh “nạp”
Natural Approat∫ mô phỏng phương pháp “nạp” tự nhiên vào việc học ngôn ngữ. Quá tŕnh ghi nhớ của một người từ bé sinh ra thông qua việc nghe đă “nạp” vào bộ nhớ toàn bộ những câu từ thiết yếu để giao tiếp và những thông tin này đă “dập” vào những vùng nhớ nhiều lần đến nỗi đă biến thành “hệ ngôn ngữ tiềm ẩn” (Potential Language System – hệ ngôn ngữ c̣n chờ sự hướng dẫn mới có thể h́nh thành) và chỉ chờ sự hướng dẫn để tạo ra lô-gíc của lời nói. Phương pháp “nạp” ngôn ngữ này là quá tŕnh “kích hoạt tiềm thức”, ghi thông tin vào các vùng nhớ ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Càng lặp lại nhiều lần, thông tin càng ghi sâu vào bộ nhớ dài hạn. Đến khi việc nạp đă đến giai đoạn đủ, chúng ta sẽ không bao giờ quên nữa.
Tuy nhiên, việc “nạp” tự nhiên kéo dài nhiều năm trời. Từ lúc mới sinh ra cho đến khi có thể giao tiếp được như một em bé học lớp một, các em cũng chỉ giao tiếp được ở dạng cơ bản và hệ thống từ vựng c̣n quá sơ sài. Nhiều nhà ngôn ngữ học và nghiên cứu ngôn ngữ cũng ca ngợi quá tŕnh học tự nhiên này, nhưng chỉ mô phỏng đơn thuần quá tŕnh này th́ sẽ dẫn đến một thất bại về thời gian. Đó là chưa kể, quá tŕnh này cũng chỉ có thể tạo ra “hệ ngôn ngữ tiềm ẩn” mà thôi.
Chúng ta hăy xem cách một người Việt từ lúc sinh ra cho đến khi có thể giao tiếp tạm được (cho đến năm học lớp 1 chẳng hạn). Hệ thống ngôn ngữ được nạp vào đầu một cách tự nhiên qua nhiều năm tháng. Cuối cùng, hệ thống câu từ cơ bản đă được h́nh thành và em bé này được cho là nói tiếng Việt “lưu loát” như nhiều nhà phân tích ngôn ngữ kết luận. Nhưng thật sự th́ cho đến khi học hết đại học một sinh viên c̣n cần phải học kỹ năng giao tiếp th́ mới nói được tiếng Việt lưu loát, diễn đạt được ư của ḿnh. Cho đến giai đoạn này, ngôn ngữ chỉ h́nh thành dưới dạng “tiềm ẩn” mà thôi – nghĩa là nghe th́ hiểu, nhưng diễn đạt th́ không được.
Phương pháp Natural Approat∫ cũng mô phỏng quá tŕnh “nạp” tự nhiên này nhưng thông qua phương pháp “cưỡng bức” – nghĩa là người học phải lặp lại bài học, câu từ chuẩn bản xứ với số lần nhất định sẽ tạo ra một hiệu quả tương đương với quá tŕnh nạp tự nhiên, nhưng thời gian th́ rút ngắn hơn nhiều. Nhiều người cho rằng, việc chọn một môi trường nói tiếng Anh tự nhiên như câu lạc bộ nói tiếng Anh, hay giao tiếp với giáo viên bản xứ… sẽ tương đương với quá tŕnh này. Nhưng đây là sự sai lầm. Cả hai cách đều sử dụng chung từ “tự nhiên” không có nghĩa là nó giống nhau. Một quá tŕnh tự nhiên từ mới sinh ra cho đến biết nói cơ bản cũng đă trải qua hàng năm trời, nhưng cũng sẽ chỉ dừng lại ở khả năng cơ bản nếu như không mất thêm vài năm nữa để luyện tập có hướng dẫn. C̣n quá tŕnh nghe nói tự nhiên như h́nh thức câu lạc bộ, giao tiếp trên lớp… là một quá tŕnh rất ngắn, lượng thông tin “nạp” không nhiều và tính lặp lại không cao, làm mất nhiều thời gian hơn mà vẫn không sử dụng được ngôn ngữ. Không cần nói bằng chứng v́ chúng ta ai cũng trải qua hơn chục năm học theo kiểu này, trường Tây có, ta có, mà vẫn bị “mù” tiếng Anh.
Phương pháp “lặp cưỡng bức” là quá tŕnh lặp lại những cấu trúc văn nói chuẩn bản xứ cần thiết trong giao tiếp để tạo dựng “hệ ngôn ngữ tiềm ẩn”. Hệ ngôn ngữ tiềm ẩn này hơn hẳn hệ ngôn ngữ tự nhiên của một em bé v́ nó c̣n thông qua quá tŕnh chọn lọc có hiểu biết và định hướng. Khi được hướng dẫn “khai thông” thông qua “kỹ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ” (Language Communnication Skill), hệ ngôn ngữ tiềm ẩn sẽ kết nối lô-gic với kiến thức và kinh nghiệm của từng người để truyền đạt thành lời nói.
Quá tŕnh “nạp ngôn ngữ” cũng sẽ h́nh thành nên “quán tính ngôn ngữ”. Nên nhớ rằng, những từ sai, câu sai, âm sai mà chúng ta đang sở hữu cũng do quá tŕnh đọc sai, nói sai, nghe sai nhiều lần mà thành. Hăy nhớ lại thời gian đầu học một từ mới, chúng ta không biết đọc kiểu nào cho chuẩn xác, đôi khi nhấn chỗ này, đôi khi chỗ khác. Nhưng dần dần, khi đă xác định một kiểu đọc mà ḿnh cho là đúng và liên tục đọc và nói từ đó, câu đó, chúng ta đă h́nh thành nên một quán tính. Nhưng do việc xác định ngữ âm ngữ điệu sai nên đă tạo ra một quán tính sai.
Khi quán tính h́nh thành, có nghĩa là tiềm thức đă được kích hoạt, điều khiển quá tŕnh “tự so khớp” (Auto Matching) với những ǵ mắt quan sát được, tai nghe được và tự báo cho năo bộ những thông tin phản hồi cần thiết mà không cần sự can thiệp của bộ nhớ. Nhờ vậy, người học có thể chuyển đổi từ h́nh thức suy nghĩ và t́m kiếm trong bộ nhớ sang h́nh thức quán tính – có thể bật nhanh thành lời nói trong khi bộ năo c̣n măi mê t́m kiến thức cho những ǵ cần diễn đạt bằng ngôn ngữ. Điều này cũng tương tự như việc lái xe. Thời gian đầu học lái, chúng ta phải tập trung tinh thần rất cao độ mà việc lái xe vẫn không theo ư muốn. Nhưng khi mọi thứ trở thành quán tính, chúng ta đôi khi vừa lái xe, vừa suy nghĩ miên man mà xe vẫn được điều khiển trơn tru. Đó là quá tŕnh tiềm thức điều khiển hành động.
Chúng ta đôi khi cũng chọn cách là học thuộc ḷng bài học. Nhưng để thuộc ḷng, chúng ta chỉ cần lặp lại một câu nào đó khoảng 15-20 lần là thuộc. Nhưng thuộc ḷng như thế chỉ giúp chúng ta nhớ được trong phạm vi khoảng vài tuần lễ rồi quên hoàn toàn bài học. Nếu đă quên bài học hay chỉ nhớ mơ hồ th́ bạn không có cách nào chắc chắn khi nghe và hoàn toàn không có cách nào chọn đúng câu từ để nói nhanh được. Tuy rằng trong khi viết hay dịch có sự gợi ư của từ điển và có thời gian suy nghĩ th́ bạn có thể hiểu được, nhưng khi nghe nói th́ hoàn toàn không thể.
Hơn nữa, phương pháp học hiện thời tạo ra cho người học một kiểu sử dụng ngôn ngữ bằng cách sử dụng văn hoá tiếng mẹ đẻ để h́nh thành câu từ và chuyển dịch sang ngôn ngữ bản xứ - tạo ra một kiểu “nhà quê lên tỉnh” mới (trong một trường hợp cụ thể, người Việt nói một câu hoàn toàn khác, dùng từ hoàn toàn khác với người bản xứ) và một sự khác biệt đến xa lạ về văn hoá mặc dù sử dụng chung một ngôn ngữ với người bản xứ nên không ai hiểu ai.
Bản chất của ngôn là bắt chước, không phải tư duy. Chúng ta không thể học ngữ pháp, học từ vựng một cách riêng lẻ rồi tư duy lắp ghép theo dạng “râu ông này cắm cằm bà nọ”. Chúng ta phải “nạp” đủ cụm từ cần thiết, đủ cấu trúc cần thiết để h́nh thành “hệ ngôn ngữ tiềm ẩn” và phải thông qua quá tŕnh “khai thông” mới có thể chuyển được thành lời nói.
Quá tŕnh “khai thông”
Hăy nhớ lại quá tŕnh một người Việt có thể nói được tiếng Việt. Đa phần sinh viên Việt Nam của chúng ta sau khi ra trường Đại học vài năm vẫn không có khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ. Mặc dù là người Việt, tiếng Việt một bụng nhưng mỗi khi cần phát biểu, trả lời một câu hỏi, hay diễn đạt một ư tưởng th́ luôn ấp úng, nói không thành câu và không bao giờ diễn đạt hết những suy nghĩ của ḿnh. Và cũng chính v́ thế, một sinh viên mới ra trường hoặc chỉ có 2-3 năm kinh nghiệm sau khi ra trường không bao giờ được giao cho những việc quản lư hay lănh đạo nhóm v́ khả năng dẫn dắt và truyền đạt kém. Chính v́ vậy, quá tŕnh hơn kém 25 năm học và rèn luyện của một người sử dụng chính tiếng mẹ đẻ của ḿnh cũng được cho là bị “câm” trong giao tiếp.
Tiếng Việt mà chúng ta đă thế, vậy tiếng Anh chỉ đơn thuần là “nạp” th́ làm sao có thể diễn đạt lưu loát? Nếu suy nghĩ là học tiếng Anh cho thuộc vào đầu th́ có thể nói được th́ quá ngây thơ. Quá tŕnh này đă được chứng minh trên thực tế ở Việt Nam ta. Chúng ta học tiếng Anh đều hơn 10 năm mà vẫn chỉ ấp úng, ai hỏi th́ trả lời chỉ vỏn vẹn được 1-2 câu.
Quá tŕnh rèn luyện để nói lưu loát tiếng Việt – tiếng mẹ đẻ của chúng ta cũng không ít gian nan. Sau vài năm ra trường bị cho làm “nhân viên quèn”, bị chê bai không ít và chịu đau khổ cũng không ít, dần dần chúng ta t́m ṭi, học hỏi và có thể diễn đạt được tiếng Việt tốt hơn. Đó là lúc chúng ta được công nhận và được giao cho những chức vụ lănh đạo nhóm, “nói để người khác làm theo”. Chúng ta vượt qua quá tŕnh gian nan đó để nói được chính tiếng mẹ đẻ của ḿnh. Và đó cũng là cách thành công duy nhất trong ngôn ngữ.
Chúng ta sai lầm trong việc học ngôn ngữ là do từ nhỏ người ta chỉ “dạy ngôn ngữ” mà không “dạy nói”. Chúng ta tự t́m ṭi, mày ṃ, tự t́m cách đối phó trong lúc chúng ta cần giao tiếp bằng ngôn ngữ nhất. Cách chúng ta sử dụng đầu tiên là suy nghĩ nhanh, đặt câu và thực tập nhanh trong đầu nhiều lần cho thuộc ḷng, sau đó đứng lên nói như con vẹt. Nói hết rồi th́ thôi. Khi ai hỏi thêm cũng không biết cách trả lời v́ những câu từ chúng ta đặt ra để nói cho suông và những câu từ đó không có sự liên kết nào đến kiến thức và kinh nghiệm chúng ta đang có. Lúc chúng ta đặt câu th́ có suy nghĩ đôi chút, nhưng lúc nói là hoàn toàn như một con vẹt, nói ra mà không hiểu ḿnh đang nói ǵ. Lúc đó, chúng ta chỉ chú trọng đến việc nói làm sao cho đúng câu từ ḿnh đă đặt. V́ thế, trong lúc nói, chúng ta đă xa rời với quá tŕnh trải nghiệm thực tế của sự việc và kiến thức nên việc diễn đạt tiếp theo là hầu như không thể.
Chúng ta đă học nói tiếng Việt như thế nên khi tốt nghiệp đại học, ra trường 2-3 năm mà vẫn không tài nào diễn đạt được hết ư ḿnh. Khi sang tiếng Anh, chúng ta cũng lại chọn cách thất bại đó để học. Cũng dễ hiểu thôi v́ không ai dạy cho chúng ta nói, họ chỉ dạy ngôn ngữ mà thôi. Và kết quả là, ai trong chúng ta cũng trải qua hơn 10 năm học tiếng Anh mà kết quả được xem như là chưa biết ǵ.
Quá tŕnh “khai thông” là quá tŕnh giúp người học “trải nghiệm lại” những ǵ đă trải qua, những ǵ đă học, đă đọc, đă nghe thấy… Trải nghiệm lại cũng là quá tŕnh kế thừa những ǵ đă làm, đă nghĩ, đă trải qua rồi, không phải suy nghĩ lại. Giả dụ như trong một cuộc thi yêu cầu bạn nói về chuyện kẹt xe ở TP.HCM, bạn bối rối không biết bắt đầu từ đâu, nhưng nếu bạn nhớ lại tất cả những lần kẹt xe gần đây với những tâm trạng khác nhau xảy ra lúc đó, bạn sẽ nói suốt 1 giờ đồng hồ không nghỉ. Và mỗi khi bạn nhớ và muốn diễn lại một hành động nào, quá tŕnh “nạp” đă cho bạn câu từ tương ứng. Lẽ dĩ nhiên là bạn phải nạp đủ tần suất để ngôn ngữ trở thành quán tính.
Hăy nhớ lại cách mà một người giỏi tiếng Việt đă làm. Họ chỉ gạch đầu ḍng những ư chính cần nói, cốt để đừng quên ư. Khi họ diễn đạt một ư, họ bắt đầu diễn lại những kinh nghiệm của họ trong đầu. Khi những kinh nghiệm được tái diễn lại, nó chạy theo thứ tự thời gian trong đầu của người đó. Tất cả những ǵ họ cần làm là chọn những điều hay để nói ra mà thôi.
Quá tŕnh trải nghiệm này thông qua một kỹ năng gọi là kỹ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ. Kỹ năng này mục đích hướng dẫn cho bạn biết, ư tiếp theo bạn cần nói là ư ǵ. Khi bạn nói một ư, mà bạn luôn biết ư tiếp theo cần nói là ư ǵ th́ bạn đă diễn đạt được ư ḿnh.
Chính v́ thế, quá tŕnh “nạp ngôn ngữ” và quá tŕnh khai thông để bạn nói lưu loát là hai quá tŕnh độc lập nhau. Có khi bạn chưa nạp đủ nhưng hiểu rơ quá tŕnh khai thông th́ bạn có thể nói được uyên thuyên nhưng thiếu nhiều từ, cụm từ. Khi bạn đă nạp đủ nhiều nhưng chưa thấm nhuần phần khai thông, bạn cũng chỉ có thể nghe được mà không diễn đạt được thành lời như người khác.
Cty TNHH TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO ANH NGỮ 6 THÁNG
280/29 Bùi Hữu Nghĩa, F2, B́nh Thạnh, HCMC
Chung Cư Cao Cấp Mỹ Phước, Lô A, Block 2, Tầng Trệt
Web: http://www.6thang.com/
http://www.hellochao.com/
ĐT: (08) 6294 7575
DĐ: 095 702 9639
góp
ư kiến
|
:
gởi thư